Motosiklet Kaskı Alma Rehberi: 7 Kritik Faktör

Motosiklet sürmek, tarifi olmayan bir özgürlük deneyimidir. Bu özgürlüğün bedeli de risklerdir. Sürüşü olabilecek en güvenli hale getirmek için riskleri minimize etmek, iyi bir sürücü özelliğidir.

Eski yıllarda motosiklet kullanımı bu kadar sık değilken ve bireylerin alım gücü daha iyiyken motosiklet sohbetlerinde daha temiz ve doğru bilgilere ulaşılabiliyordu. Son birkaç yıldır motosikletin ağırlıklı olarak sadece ulaşım aracı olarak görüldüğüne kayıtsız kalmak elde değil. Bu sebeplerle de bazı bilgi kirlilikleri mevcut. Evet, motosiklet bir ulaşım aracı fakat yanında bir kültür, topluluk, hatta racon bile diyebileceğimiz bir öze sahip. Peki nedir bu iyi sürücülerin raconu?

Bu yazımızda, Motorbutik olarak doğru kask seçimi, kask ölçüsü, kask standartları ile ilgili bilgi sağlayarak, iyi sürücülerin artmasını hedefliyoruz. İyi sürücüler, bilgili sürücüler artsın ki hepimiz bir ömür motosiklet sürelim!

1. Beden Seçimi - Kask Ölçüsü Nasıl Belirlenir?

Günümüzde görüntü ve ekonomiksel kaygılardan ötürü "Beğendiğim kask bu, büyük geliyor ama alacağım çünkü tipi çok güzel" , "Büyük olan bedeni alırsam fiyat olarak daha uyguna geliyor, hem çift kat buff takarım o zaman problem olmaz." gibi cümleleri sık sık duyuyoruz.

Yapılabilecek en büyük hata yanlış bir kask bedeni seçmek.

Yanlış Kask Bedeni Seçmenin Zararları

Kaskın kafaya büyük gelmesi sadece kaza esnasında size zarar vermekle kalmaz, sürüş boyunca titreşim, sallanma ve görüş kaybı gibi durumlara sebep vererek sürüş kalitenizi düşürüp kaza yapmaya kadar götürebilir.

Kaskın küçük gelmesi de aynı şekilde, kafanızda baskı oluşturarak kan basıncının değişmesine sebep olabilir.

Doğru Kask Bedeni Nasıl Ölçülür?

Doğru kask bedenimi nasıl seçerim sorusunun cevabı ise çok kolaydır. Tek ihtiyacınız olan şey mezura!

İşaret parmağınızı kaşınızın alnınızla birleştiği yere koyduğunuzda ölçmeniz gereken bölgeye ulaşacaksınız. Tam bu bölgeden mezurayla ölçüme başlamanız gerekiyor. Mezura düz bir pozisyonda olmalı, kafanızın arka kısmını sararken aşağıya doğru kayıp yukarı gelmemeli.

Ölçüm sonrasında 54-66 cm arası bir sonuca ulaşacaksınız, fakat bu yeterli değil. Kasklarda ayakkabılar gibi markadan markaya kalıp farkı gösterebiliyor. Bu sebeple beğendiğiniz kaskın bedenlerini mutlaka denemeniz gerekli. Çene pedleri yanaklarınızı sardığında ve kafanızı salladığınızda kask sallanmıyorsa sizin için doğru kaskı buldunuz!

2. Malzeme Kalitesi - Kask Kabuğu Tipleri

Kaskın dış kabuğu farklı malzemelerden üretilebilir. Bu malzemeler, darbe emilimi ve ağırlık gibi konularda belirleyici rol oynar. Burada karşımıza ilk çıkacak dış kabuk karbondur.

Karbon Kasklar

Karbon kasklar en hafif ve en dayanıklı kasklardır. Genellikle profesyonel yarışçılar karbonu tercih eder. En büyük dezavantajı pahalı olmasıdır. Karbon kendi içinde üçe ayrılır:

- Tam karbon: Tüm dış kabuğu karbon fiberden yapılan, hafifliğin ön planda olduğu bir karbon kask modelidir.

- Karbon kompozit: Karbon fiber, kevlar ve fiberglass karışımıdır. Fiyatı tam karbon olan kasklardan daha uygun ve tam karbon gibi dayanıklıdır.

- Karbon kaplama: Aslında farklı bir malzemeden olup karbon folyo ile kaplanmış kask modelidir.

Karbon kask almayı düşünüyorsanız mutlaka etiketinde "carbon fiber shell, full carbon" ibarelerine dikkat edin.

Termoplastik Kasklar

Termoplastik kasklarda ikiye ayrılır.

ABS (Akrilonitril Butadien Stiren) Kasklar

Sert, hafif ve darbelere karşı dayanıklıdır. Genelde daha uygun fiyatlıdır. Büyük darbelerde kırılma riski yüksek ve UV dayanımı düşüktür. Renginde solma görülebilir bu sebeple ABS kasklarda kaplama yapmak bir seçenektir.

Polikarbonat Kasklar

Yüksek darbe emme kapasitesine sahiptir ve UV'ye karşı ABS'ye göre daha dayanıklıdır fakat solma yine de görülebilir. Bazı parçalarında şeffaf görünüm görmek mümkündür. Daha esnek olduğu için kırılma riski daha düşüktür. ABS kasklara göre daha ağırdır.

Fiberglass Kasklar

Fiberglass Kasklar, cam elyafı liflerinin reçine ile güçlendirilip kalıplanmasıyla yapılır. Fiberglass kaskların kazalarda çatladığını görebiliriz. Bunun sebebi fiberglassın darbe anında esneyerek enerjiyi emerek dağıtmasıdır.

Fiberglass kasklarında karbon kasklar gibi profesyonel sürücüler tarafından kullanıldığını görebiliriz. Karbon kasklara kıyasla daha ağır, termoplastiğe göre daha hafiflerdir.

Fiberglass Kask Çeşitleri:

1- Saf Fiberglass Kasklar: Tamamen cam elyafından üretilir.

2- Kompozit fiberglass kasklar: Fiberglass, kevlar ve karbon karışımından üretilir. Genellikle daha hafiftir.

Kaskın hammaddesi ne olursa olsun, ister kırılsın ister çatlasın, benim naçizane tavsiyem kask kaza gördüyse veda vaktidir. Bu konuyla ilgili fikrime yazının sonunda yer vereceğim.

3. Güvenlik Sertifikaları - Kask Standartları

Bir kaskın güvenli olduğunu anlamanın ilk adımı, sahip olduğu sertifikalara bakmaktır. Uluslararası standartlara göre test edilmiş ve onaylanmış kasklar, çarpma anında başı koruma konusunda yeterli performansı gösterir. Avrupa'da geçerli olan ECE 22.05 veya güncel versiyon olan ECE 22.06, Türkiye'de de zorunlu hale gelmiştir.

Önemli Kask Sertifikaları

Amerika menşeli DOT sertifikası ve bağımsız kuruluşlarca verilen Snell veya SHARP puanlamaları da dikkate alınmalıdır. Bu sertifikalar, kaskın farklı darbe testlerinden başarıyla geçtiğini gösterir. Sertifikasız ürünlerden uzak durulmalıdır.

ECE 22.06 ülkemiz için yeterli olabilir fakat bizim için yeterli olmamalı. Sahip olabileceği bütün sertifikalara sahip olan bir kask seçmek her zaman daha iyidir. Az ile yetinmeyelim!

DOT, minimum yasal standart olduğundan zaten ECE sertifikasıyla desteklenmelidir fakat SNELL daha zorlu testlere sahiptir. Bu sebeple kask seçerken SNELL testine tabi tutulmuş kasklara da göz atılabilir. SNELL testini başarı ile geçmişse DOT ve ECE standart testlerini hayli hayli geçmiştir. Doğal olarak fiyat olarak daha tuzludur.

DOT ve ECE sertifikalarının ikisine de sahip olan kasklar idealdir. Sadece DOT sertifikası bence kesinlikle yetersizdir.

Bazı kasklarda iki sertifika olmasına rağmen kaskın arkasında sadece biri yazıyor olabilir, bu da genelde ECE sertifikası olur. Bunun sebebi yasaya göre ülkemizde bizi ilgilendiren sertifikanın bu olmasıdır. Diğer sertifikaları kaskın dışında yazmıyorsa bile mutlaka kutu içeriği, websitesi gibi yerlerde veyahut ilgili satış danışmanının bilgisinde vardır.

Örneğin YOHE kasklarda hem DOT hem ECE sertifikası bulunur.

4. Sürüş Tarzına Göre Kask Seçimi

Motorcuların bir raconu olduğu gibi motosiklet türlerinin de bir raconu var! Örneğin cross, enduro sürücülerinde genelde terekli kasklar görürüz. Bunun sebebi sürüş tarzlarının otobanda hız yapmaktan ziyade daha taşlı, çamurlu parkurlarda bulunmalarıdır. Terek güneşten, çamurdan ve taştan korur. Aynı zamanda yağmur sürüşlerinde de çok işlevseldir. Fakat hız yapmak söz konusu olduğunda rüzgar direncinin artmasına ve yan rüzgarlarda sallanmaya sebep verir.

Yohe FG601 modelleri terek çıkarılabilir olduğundan hem full face, hem dual sport-enduro kullanımına uygundur.

Kask Türleri ve Kullanım Alanları:

Full-face (tam kapalı): En yüksek korumayı sağlar. Uzun yol ve şehir içi kullanım için uygundur.

Modüler (çenesi açılabilir): Pratiklik sunar, ancak tam kapalı kadar sağlam değildir.

Open-face (açık): Görüş alanı geniştir, ancak çene koruması yoktur.

Dual-sport / enduro: Hem asfalt hem de arazi sürüşü için uygundur.

5. Sirkülasyon ve İç Pedler - Konfor Özellikleri

İyi bir havalandırma sistemi, özellikle sıcak havalarda terlemeyi önler. Kaskın üzerinde bulunan hava giriş ve çıkış kanalları, içeriye taze hava alırken buharlaşan havayı dışarı atar. Bu sayede sürüş esnasında rahatsızlık oluşmaz.

Ayrıca, iç pedlerin çıkarılabilir ve yıkanabilir olması hijyen açısından avantaj sağlar. Terleme sonucu oluşabilecek kötü kokuların ve bakteri birikiminin önüne geçilir.

6. Görüş Kalitesi - Vizör Özellikleri

Kaskın vizörü, dış etkenlere karşı yüzünü korumanın yanı sıra, net bir görüş alanı sağlar. Buğulanmayı önleyen sistemlere uyumlu vizörler tercih edilmelidir. Güneşli havalarda sürüş yapıyorsan, entegre güneş vizörü de faydalı olacaktır.

Vizör Seçiminde Dikkat Edilecekler

UV korumalı vizörler ise göz yorgunluğunu azaltır ve uzun süreli kullanımlarda göz sağlığını korur. Vizörün kolayca değiştirilebilir olması da pratiklik açısından önemli bir artıdır.

Güneş ve buğu probleminin önüne geçmek için Caretech CTF-90 tercih edilebilir. Buğu önleyici bir sisteme sahip olan bu parça aynı zamanda fotokromik özelliğe yani UV'ye bağlı kararma ve aydınlanma özelliğine sahiptir.

7. Bütçe - Fiyat Performans Dengesi

Kask alırken sadece fiyata bakmak ciddi bir hatadır. Uygun fiyatlı ancak sertifikasız kasklar güvenlik açısından büyük risk oluşturur. Kaliteli ve sertifikalı bir kask, başlangıçta biraz daha maliyetli olabilir; ancak uzun vadede hem can güvenliğini sağlar hem de daha uzun ömürlüdür.

Bütçe Planlama Önerileri

Genel bir kural olarak, motosiklet ekipman bütçenin %20-25'ini kaska ayırmak mantıklı bir yaklaşımdır. İyi bir fiyat-performans dengesi kurmak, bütçeni sarsmadan güvenliğini sağlar.

Her zaman arkasında duracağım düşüncem şu ki, çok istersen olur. Elbet en güzel gözüken, karbonun karbonu olan o pahalı kaska sahip olabilirsin. Fakat bu kaskı almak için maddi olarak bin takla atmak yerine bir süre yine seni koruyacak o kaskı almak senden bir şey eksiltmez. Eğer 70.000TL bir bütçe ayrılabiliyorsa diyelim, bence doğru olan o bütçeyi yine iyi ama bu kadar görünüm odaklı olan bir kasktan ziyade bahsettiğimiz standartlara uygun daha düşük bütçeli satın alınabilecek kasklara yönelip kalan bütçeyi bot, ceket, pantolon, kaliteli motor bakım parçalarına ayırmak.

Özellikle daha genç, yeni başlayan arkadaşlarım, istediğiniz kaskı aldıktan sonra yetersiz ekipmanla sürüş yapmanız benden bir şey eksiltmez ama sizden ve sizi sevenlerden eksiltir. İstediğiniz görünüm ise bu görünüme kaplamayla, stickerla ulaşabilirsiniz.

Bonus: Kask Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Son yıllarda gözlemlediğim ve yanlış olan bazı durumlar var. Bunlar:

1. Kaska Saç Takılması

Görsel olarak güzel ve feminen gözüküyor olabilir fakat ciddi risk taşıyor. Piste çıkarken saçların dışarıda olması kesinlikle yasaktı. Sebebi herhangi bir kaza durumunda saçın motorun aksamına sıkışmasının kötünün kötüsü olmasına yol açabileceğiydi. Bu sebeple kask saçlarını sadece fotoğraf çekimlerinde kullanmak, sürüşte çıkartmak bence daha doğru.

2. Panduf Kask Kumaşları

Genellikle gözüme çarpan hep Pikaçu oldu. Tabi ki tatlı gözüküyor fakat bu kumaşların çok iyi sabitlenmesi gerekli çünkü bir rüzgarda bu kumaş uçarak görüşünüzde ciddi bir engele sebep verebilir. Evet anında düzeltebilirsiniz belki fakat kazalar malesef zaten saniyesinde oluyor.

3. Kask Boynuzları

Kask boynuzları ile sürüş esnasında kendinize bir zarar vermezsiniz fakat sürüş esnasında bu boynuzun düşmesi riski, ne kadar düşük bir risk olursa olsun risk, arkanızdan gelen bir motorcuya zarar verebilir, araçlarında camını kırabilir, lastiğini patlatabilir.

Tabi ki "ya banane arkamdakinden!" diyor olabilirsiniz fakat benim görüşüm kendi sevdiklerime nasıl davranılmasını istiyorsam başkalarına da öyle davranmak. Arkanızdaki araçta annenizin babanızın olduğunu düşünerek ne demek istediğimi daha iyi anlayabilirsiniz.

4. Koyu Vizör Sevdası

Maalesef bende o kişilerden biriyim. Şeffaf vizör kullanmayı o kadar sevmiyorum ki motorumun ön camı şeffaf kaskımın ön camı simsiyahtı. Fakat gece sürüşlerinde bu çok ciddi bir problem, özellikle astigmatı olan kişiler için. Maalesef bu yüzden siyah vizör kullanmayı bırakmam gerekti. Bu süreçte de Caretech CTF-90 fotokromik buğu önleyiciyi kullandım. Böylece gündüz, gece rahatlıkla sürüş yapabildim, özellikle tavsiye ederim.

Sonuç: Garantici Olalım

Kaza gördüyse veda vaktidir. Çünkü ben garanticiyim. Siz de garantici olun.

Eskiden motorcuların tek problemi araba sürücülerine derdini anlatmaktı. Artık öyle bir dönemdeyiz ki araç sürücüsünden çok motorcu motorcuya kaza yaptırıyor ve hala daha büyük bir kitleye derdimizi anlatamıyoruz. Sadece ceza yazarak, yiyerek korunamayız. Risk en beklediğin ve en beklemediğin yerde.

Bu yüzden hayatta kalmak ve bir ömür motosiklet sürmek istiyorsak garantici olalım. Garantici olalım ki o çok para verdiğimiz en güvenli bildiğimiz kask daha önce sadece bir kazaya karışmasına rağmen bu sefer neden korumadı demeyelim. Garantici olalım ki daha sonra ekipmana vermediğimiz paranın mislini platine vermeyelim. Garantici olalım ki uzun yaşayalım, paramız yettiğinde o ekipmanında kralını, o motorunda kraliçesini alalım.

Ece KARTAÇ